Postoperatif Takip ve Bakım

Postoperatif bakım, ameliyat sonrası başlar, hasta sağlığına kavuşana kadar devam eder. Hastanın uyandırılması, ağrısının kesilmesi, sıvı-elektrolit tedavisi ve beslenmesinin sağlanması, yara bakımı ve çıkan komplikasyonların tedavi edilmesi, postoperatif bakım kapsamındadır.

Postoperatif bakım konularını aşağıdaki başlıklarda toplayabiliriz.

  • Havayolu
  • Ağrı
  • Mental durum
  • Yara bakımı
  • DVT Profilaksisi
  • Ateş
  • İdrar retansiyonu ve konstipasyon

Hava Yolu

  • Çoğu hasta ameliyattan sonra ekstübe edilir
  • Hasta kendi havayolunu temizleyebilir hale gelince servise çıkarılabilir (yutkunma, öksürme)
  • Entübasyon tüpüne bağlı olarak 24 saat kadar hafif bir öksürük olabilir
  • Hipoksik dispne oksijenle tedavi edilir
  • Non Hipoksik dispne analjezik ile tedavi edilir

Ağrı

  • İlk tercih narkotik analjeziklerdir (morfin, dolantin oxycodone, IM, IV, SC, Oral)
  • Parasetamol ve NSAID ler narkotik analjezik ihtiyacını azaltır

Mental Durum

  • Anestezi sonrası hastalar konfüzedir
  • Yaşlı hastalarda deliryum tablosu gelişebilir
  • Antikolinerjikler (sekresyon önleyici) delirium gelişimini artırır
  • Opiatlar delirium gelişimini artırır

Yara Bakımı

  • İlk pansuman 24-48 saat sonra açılır
  • Sonra 2x1 pansuman yapılır (yara gözlenir)
  • Enfeksiyon varsa yara açılır, sistemik antibiyotik başlanır
  • Dikişlerin alınma zamanları
    • Saçlı deri: 7-10 gün
    • Yüz: 4-5 gün
    • Boyun: 7 gün
    • Göğüe, karın ve sırt: 7-10 gün
    • Kol, el sırtı: 7 gün
    • Bacak, ayak sırtı: 10 gün
    • Avuç içi, tabanlar, parmaklar ve ayak parmakları: 12-14 gün.
    • Eklemi üzeri: 12-14 gün.

DVT Profilaksisi

  • Preop olarak yapılmış olmalı
  • Postop DVT gelişme riski daha düşüktür
  • Erken mobilizasyon önerilir

Ateş

  • Postop ateş pek çok nedene bağlı olabilir
  • Operasyonun kendisi (inflamatuar ve hipermetabolik cevap)
  • Atelektazi (ateşin ortaya çıkması postop 1-3 gün)
  • Pnömoni (ateşin ortaya çıkması postop 1-3 gün)
  • İdrar yolu enfeksiyonu (ateşin ortaya çıkması postop 2-3 gün)
  • Yara enfeksiyonu (ateşin ortaya çıkması postop 4-30 gün)
  • Anastomoz kaçağı (ateşin ortaya çıkması genellikle postop 5. gün)
  • DVT (ateşin ortaya çıkması genellikle postop 5. gün)

İdrar Retansiyonu ve Konstipasyon

Aşağıdaki durumlar idrar retansiyonuna neden olabilir

  • Ağrı
  • Antikolinerjikler
  • Opioidler
  • İmmobilite

Aşağıdaki durumlar konstipasyona neden olabilir

  • Anestezikler
  • Laparotomi, bağırsakların manipülasyonu
  • Opioidler