Gastrointestinal Sistem Kanamaları

Genel Bilgiler

  • Orofarinksden anüse kadar
  • Treitz Ligamanının üstü
    • Üst GİS kanamaları
  • GİS hastalıklarının
    • %30’un da kanama ilk belirti
    • 2/3’ünde daha önce kanama öyküsü yoktur.

Aşikar Kanamalar

  • Kanamalar 3 değişik formda gözlenir:
    • Hematemez
    • Melena
    • Hematokezya
  • Hematemez: Taze, parlak kırmızı veya kahve telvesi özelliğindeki kusmadır.
  • Melena: Parlak, siyah, kötü kokulu katrana benzeyen görünümlü gaita şeklinde kanamadır.
  • Hematokezya: Parlak kırmızı veya maun renginde gaita ile karakterize kanamadır.

Miktarına Göre GİS Kanamaları

  • Okült Kanamalar: Gizli kan, Demir eksikliği
  • Minör Kanamalar: 24 saatte 3Ü den az, kan transfüzyonu melena.
  • Majör Kanamalar: 24 saatte 3 ü den fazla, kan transfüzyonu hematokezya.

GİS Kanamasının Diğer Belirtileri

  • Postural Hipotansiyon
  • Hipotansiyon
  • Şok
  • Azotemi

Alt GİS Kanaması İle Üst GİS Kanaması Arasındaki Farklar

Üst GİS Kanaması, Alt GİS Kanaması
BUN Artmış Normal
Yakınma Hematemez/Melena Hematokezya
Gastrik Aspirasyon Kanlı Temiz
Barsak Sesleri Hiperaktif Normal

Üst GİS Kanamasında Tanı Yöntemleri

  • Öykü, Fizik Muayene
  • Laboratuar Yöntemleri
  • Endoskopi
  • Selektfi Anjiografi (0.5-2ml/dk)
  • Tc99 ile işaretli eritrositler ile Nükleer Sintigrafi

Üst GİS Kanamasının Nedenleri

  • Peptik Ülser
  • Akut Mukozal Lezyonlar
  • Özofagogastrik varisler
  • Cushing Ülseri
  • Curling Ülseri
  • Mallory-Weiss Send.
  • Özofajit
  • Barret Ülseri
  • Menetrier Hastalığı
  • Hematobilia
  • Hiatal Herniler
  • Tümörler
  • CRST Send. (Calsinosis, Raynaud Fenomeni, Sklerodaktili, Telanjiektazi)
  • Vasküler anomalilerArterioenterik fistüller

Peptik Ülser

  • %10-15’inde massif kanama görülür.
  • Duodenal ülserlere bağlı kanamalar 4 kat daha fazladır.
  • Arka duvardakiler genellikle kanama ile ortaya çıkar.
  • Marjinal ülserlerde görülebilir.
  • Mortalite tüm peptik ülser kanamaları için %5-10 arasındadır.
  • Kanama tekrarlamazsa %2’den aza iner.
  • %25 olguda kanama tekrarlar ve mortalite %25’e çıkar.
  • %5 olguda kanama devam eder ve mortalite %30’un üzerine çıkar.

Akut Gastrik Mukozal Lezyonlar (Akut Erozif Gastrit)

  • Mukozayı aşmayan bu lezyonlar genellikle mide korpus ve fundusunda, özellikle büyük kurvatur boyunca yerleşirler.
  • Alkol ve aspirin en sık mukozal lezyon yapan ajanlardır. Alkol gastrik salınımı arttırarak, aspirin ise hem Prostaglandin E2yi inhibe edere ve H iyonlarının geri emilimini arttırarak lezyonlara neden olurlar.
  • Cushing ülserleri ise stres ülserleri olarak değerlendirilir.
  • Yanık hastalarında oluşan ülserlere ise Curling Ülserleri denir. Yerleşim yerleri mide duodenum arasındadır.

Akut Erozif Gastritte Tedavi

  • Öncelikli amaç asit salınımının inhibisyonudur. Bu amaçla H2 reseptör blokerleri, omeprazol kullanılabilir. Bunlarla beraber antiasit ajanlarda denenebilir. B tedavideki amaç mide pH’ının 5 civarında tutulmasıdır.
  • Radyolojik olarak selektif embolizasyon denenebilir.
  • Endoskopik koagulasyon, skleroterapi, laser koagulasyon, siyanoakrilat veya sprey kristal kollagen uygulanabilir.
  • Konservatif yöntemlerle durdurulamayan kanamalrda cerrahi tedavi gündeme gelir. Cerrahi tedavinin vagotomi-drenaj ile total gastrektomi aralığında geniş bir yelpazede yapılabileceğini bilmek gerekir.

Özofageal ve Gastrik Varisler

  • Olguların %70’i masif karakterdedir, ilk atakta bile mortalite %30 civarındadır.
  • Olguların %50-70’i ikinci defa kanar.
  • Varislerin içindeki basıncın artışı ve damar duvar erozyonu kanamanın nedenidir.
  • Tedavide vazopressin kullanılır. Sistemik etkilerinin azaltmak için nitrogliserin verilebilir. Somatostatinde günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır.
  • Skleroterapi ve varisler üzerine Sengstaken-Blakemore tüpü ile basınç uygulamak diğer tedavi alternatifleridir.
  • Cerrahi tedavi yöntemleri ancak konservatif diğer tedavilerden yanıt alınamadığında başvurulur.

Alt Gastrointestinal Sistem Kanamaları

  • Hemoroid, Anal Fissür
  • Meckel Divertikülü
  • İntestinal Duplikasyon,
  • Jejunal Polipler
  • Kolon Karsinomu
  • Divertikülozis
  • Vasküler Ektaziler

Alt Gastrointestinal Sistem Kanamalarında Tanı

  • Öykü-Fizik İnceleme
  • Hematokrit, BUN, Koagulasyon Profili
  • Anoskopi-Sigmoidoskopi
  • Nazogastrik Aspirasyon-Endoskopi
  • Kolon Grafisi
  • Kolonoskopi
  • Tc 99 sülfür kolloid sintigrafisi
  • Arteriografi
  • Enteroklizis

Alt Gastrointestinal Sistem Kanamalarının Yeri Tespit Edilememişse Cerrahi Tedavi

  • Sol hemikolektomi
  • Körlemesine segmenter kolektomi
  • Radikal subtotal kolektomi
  • Multipl kolostomiler