Karın Bölgeleri (Kadranları)

Karın bölgeleri, 4 kadran
Karın bölgeleri, 4 kadran

Karın kadranları nelerdir ve nasıl ayrılır? Anatomide ve günlük pratiğimizde, karın bölgeleri 4 ya da 9 kadrana ayrılarak incelenir. Bu ayrım doktorlar arasında konuşurken anlaşmayı sağlar. Bundan daha da önemlisi özellikle karın ağrısının en yoğun olduğu kadran genellikle o kadrandaki organlarla bağlantılıdır. Örneğin genç erkek ve sağ alt kadran ağrısı hemen apandisit çağrışımı yapar. Orta yaşlı, zayıf ve epigastrik bölgedeki karın ağrısı ilk olarak peptik ülseri akla getirir. Sağ üst kadran ağrıları genellikle safra kesesi taşlarına bağlı gelişen ağrılardır (akut kolasisti, bilier kolik). Yaşlı hastalardaki sol alt kadran ağrılarında aklımıza ilk divertikülit gelir.

Karın Bölgelerinde Kullanılan Bazı Eklerin Anlamları

Karın bölgelerinin (kadranlarının) isimlendirilmelerinde "hipo-" aşağıda, "epi-" yukarıda, "-chond" kaburganın kıkırdağı ve "-gast-" ifadesi mideye atıfta bulunmaktadır.

Karın Bölgelerini Dört Kadrana Ayırma

Vücudun orta hattından geçen hat ya da çizgiye planum medianum denir. Göbekten geçen yatay (horizontal) çizgiye ise planum transumbilicale denir. Bu iki çizgi, karını 4 kadrana ayırır.

  • Sağ üst kadran
  • Sağ alt kadran
  • Sol üst kadran
  • Sol alt kadran

Karın Bölgelerini Dokuz Kadrana Ayırma

Karın bölgeleri, 9 kadran
Karın bölgeleri, 9 kadran

Burada karın 9 kadrana ayrılır; iki enine ve iki boyuna hat (çizgi) ile.

  • Planum subcostale (üst horizontal çizgi). 10. Kostanın altından geçen çizgidir. (L3 vertebra korpusuna denk gelir).
  • Planum transtuberculare (intertuberculare, alt horizontal çizgi). Tuberculum iliacumların üst kısmından geçen çizgidir (L5 vertebra korpusunun üst kısmına denk gelir).
  • Planum midclaviculare (vertikal çizgiler). Midklaviküler hat, aşağıda SİAS (spina iliaca anterior superior) ile simfizis pubisin tam ortasından geçer.
  • Gray’in çizimlerinde bu hatlar gösterilmekle birlikte, Netter’in çizimlerinde planum subcostalenin altında, planum transpyloricum ve intertüberküler hattın altında da planum interspinale’yi de görebilirsiniz. Gerçekten de bazı anatomist ve doktorlar, bu çizgileri diğerinin yerine tercih ederler.
  • Planum transpyloricum, bu hat incisura jugularis ile simfizis pubisin arasındaki mesafenin tam ortasından geçer. Adından da anlaşılacağı gibi pilorun izdüşümüdür. Kosta yayını birkaç santim aşağısına isabet eder.
  • Planum interspinale, SİAS’lar hizasından geçer (spina iliaka anterior superior). Transtüberküler hattın birkaç santim aşağısında kalır.

9 Kadran

  • Regio epigastrica (epigastrium bölge)
  • Regio hypochondriaca sinistra (sol hipokondriyak bölge)
  • Regio hypochondriaca dextra (sağ hipokondriyak bölge)
  • Regio umbilicalis (umbilikal bölge)
  • Regio lumbalis dextra (sağ lumbar, lomber bölge)
  • Regio lumbalis sinistra (sol lumbar, lomber bölge)
  • Regio hypogastrica (hipogastrium)
  • Regio inguinalis dextra (sağ inguinal ya da iliak bölge)
  • Regio inguinalis sinistra (sol inguinal ya da iliak bölge)

Günlük tıp uygulamalarında cerrahlar daha çok dört kadranı kullanmakla birlikte ek olarak epigastrik, umbilikal ve suprapubik bölgelerden de bahsederler.

Karın Bölgelerindeki (Kadranlardaki) Organlar Nelerdir?

Kadranlarda bulunan organlar
Kadranlarda bulunan organlar

Karın Bölgelerindeki (Kadranlardaki) Organlar Nelerdir?

Sağ Üst Kadranda Bulunan Organlar

Karaciğer, safra kesesi ve safra yollları, midenin antrum ve pilor kısmı, duodenum (onikiparmak bağırsağı), pankreas başı, sağ böbrek ve adrenal bez (böbrek üstü bezi), kolonun hepatik (sağ) fleksurası.

Sol Üst Kadranda Bulunan Organlar

Midenin büyük bir bölümü, dalak, karaciğerin sol lobu, pankreasın gövde kuyruğu, sol böbrek ve adrenal bez (böbreküstü bezi), kolonun (sol) splenik fleksurası, transvers ve inan kolon.

Sağ Alt Kadranda Bulunan Organlar

Çekum, apendiks, çıkan kolon, sağ over ve fallop tüpü, sağ üreter.

Sol Alt Kadranda Bulunan Organlar

İnen kolon, sigmoid kolon, sol over ve Fallop tüpü, sol üreter.

Karın Bölgelerine (Kadranlara Göre) Muhtemel Karın Ağrısı Nedenleri Nelerdir?

Kadranlara göre karın ağrısı
Kadranlara göre karın ağrısı

Diffüz (Yaygın) Karın Ağrısı Nedenleri

  • Peritonit
  • Pankreatit
  • Lösemi
  • Orak hücre krizi
  • Apandisitin başlangıcında
  • Mezenterik lenfadenit
  • Mezenterik iskemi
  • Gastroenterit
  • Abdominal aort anevrizması
  • Ülseratif kolit
  • Bağırsak obstrüksiyonu

Sağ Üst Kadran Ağrısı Nedenleri

  • Safra kesesi ve safra yolları (Akut kolesistit, bilier kolik (taş), kolanjit, hemobili vb)
  • Hepatit
  • Karaciğer apsesi
  • Kalp yetmezliğne bağlı hepatomegali
  • Peptik ülser
  • Pankreatit
  • Retroçekal apandisit
  • Böbrek ağrısı
  • Zona (herpes zoster)
  • Myokardial iskemi
  • Alt lob pnömonisi
  • Ampiyem

Sağ Alt Kadran Ağrısı Nedenleri

  • Apandisit
  • Bağırsak obstrüksiyonu
  • Crohn hastalığı
  • Divertikülit
  • Kolesistit
  • Perfore ülser
  • Rektus hematomu
  • Ektopik gebelik
  • Over kist ya da torsiyonu
  • Salpenjit
  • Mittelschmerz
  • Endometriozis
  • Üreter taşı
  • Böbrek ağrısı
  • Seminal vezikülit
  • Psoas apsesi
  • İnguinal herni

Sol Üst Kadran Ağrısı Nedenleri

  • Gastrit
  • Pankreatit
  • Dalak (splenomegali, rüptür, enfarktüs)
  • Böbrek ağrısı
  • Zona (herpes zoster)
  • Myokardial iskemi
  • Alt lob pnömonisi
  • Ampiyem
  • Sol Alt Kadran Ağrısı Nedenleri
  • Divertikülit
  • Bağırsak obstrüksiyonu
  • Rektus hematomu
  • Ektopik gebelik
  • Over kist ya da torsiyonu
  • Salpenjit
  • Mittelschmerz
  • Endometriozis
  • Üreter taşı
  • Böbrek ağrısı
  • Seminal vezikülit
  • Psoas apsesi
  • İnguinal herni

Epigastrik Ağrı Nedenleri

  • Mide-duodenum ulseri
  • Gastroözofageal reflü ağrısı
  • Pankreatit
  • Safra kesesi ve safra yolları
  • Epigastrik herni

Suprapubik-Hipogastrik Ağrı Nedenleri

  • İdrar yolu infeksiyonu
  • Apandisit
  • Divertikülit
  • İnflamatuar bağırsak hastalıkları
  • Jinekolojik (pelvik) hastalıklar