Sık Görülen Fıtıklar

Fıtık çeşitleri
En sık görülen fıtık çeşitri: İnguinal herni (kasık fıtığı), femoral herni, umblikal herni (göbek fıtığı), insizyonel herni (kesi yeri fıtığı) dır.

Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni)

Örneğin göbek, buradan göbek bağı vasıtasıyla anne karnındaki bebeği besleyen 3 tane damar geçer. Doğumdan sonra göbek bağı bağlanır, bir süre sonra da bağ düşer ve burası kapanır. İşte bu nokta zayıf bir noktadır ve tam kapanmazsa çocukluk çağında, ya da zorlanma olursa erişkin çağda göbek fıtığı ortaya çıkabilir. Bu fıtığın içinde bağırsaklar ve omentum bulunur. Bebeklerdeki göbek fıtıkları özellikle bebek ağladığı zaman şişer (içine bağırsak girer). İlk bir yıl içinde genellikle kendiliğinden kapanır. Eğer kapanmazsa ameliyat gerekebilir.

Çocukta Kasık Fıtığı (İnguinal Herni)

Göbek gibi kasık (inguinal) bölgesinde de zayıf noktalar vardır. Mesela testis doğum öncesi dönemde karın içinde gelişimini tamamlar. Doğumdan hemen birkaç hafta önce karın içinden, inguinal kanal vasıtasıyla karın dışına çıkıp aşağı inerek skrotumdaki yerini alır. Karındaki açıklık ise kapanır. Eğer karındaki açıklık çok geniş kalırsa (birkaç cm) buradan bağırsaklar skrotuma doğru kayarlar ve konjenital inguinal herni gelişir. Eğer küçük bir delik kalırsa (birkaç mm) o zamanda karın içindeki bağırsaklar buradan geçemez ama sıvılar geçerek birikir, şişer ve hidrosele neden olur.

Erişkinde Kasık Fıtığı (İnguinal Herni)

Testisin karın içinden dışarı çıktığı delik (iç halka da denir) tamamen kapansa da bu bölge diğer karın duvarlarına göre daha zayıf bir noktadır. Karın içi basıncını artıran olaylar bu noktanın tekrar açılmasına ve buradan bağırsakların dışarı çıkmasına neden olur. Karın içi basıncı artıran ana sebepler ise ağır kaldırma, kronik kabızlık (ıkınma), yaşlı erkeklerde gelişen prostat büyümesi (idrar yapmak için ıkınmak), kronik öksürük (astım, ve kronik bronşit). Bu anlatılan herni tipine indirekt inguinal herni denir. İndirekt kelimesi, fıtığın kasık kanalı (testisin geçtiği kanal) vasıtasıyla çıktığını ifade eder. Direkt inguinal herni ise hemen bu zayıf bölgenin birkaç cm iç tarafından (inferior epigastrik arter ve venin medialinden) çıkar. Bu bölge de yine zayıf bir bölgedir karın içi basınç artışı ile ilgilidir. Direkt ve indirekt herniden sonra 3. bir kasık fıtığı tipi de femoral hernidir. Buradaki zayıf nokta ise bacağa giden ana damarların (femoral arter ve ven) geçtiği femoral kanaldır.

Kesi Yeri Fıtığı (İnsizyonel Herni)

Adından da anlaşıldığı gibi karın ameliyatlarından sonra kesi yerinde gelişen fıtıklardır. Ayaktayken, öksürmeyle veya ıkınmayla yara izinde şişme olur.

Hiatal Herni

Hiatal herni, midenin, karın ve göğüs boşluğunu ayıran diyaframın içinden geçerek göğüs boşluğuna çıkmasıdır. Yemek borusunun geçtiği açıklıktan (esophageal hiatus) olur. Diyafram kasılarak nefes almamızı kolaylaştıran, yaklaşık 3 mm kalınlığında bir kas tabakasıdır. Bu herni en sık 50 yaş üstünde görülür. Hiatal herni bazan gastroözefageal reflüye neden olur.