Varis

Varis; venlerin (toplardamar) kalıcı olarak genişlemesi, uzaması ve kıvrımlanması. Örneğin bacak varisleri, özofagus varisleri (siroza bağlı, yemek borusunda), hemoroidler (aslında rektal varislerdir).

Alt Eksteremite Varisleri

Vücuttaki tüm venlerde varis oluşabilirse de en çok alt ekstremite (bacak, uyluk) varisleri görülmektedir. Eksteremite varisleri de başlıca iki şekilde ortaya çıkar. Birincisi yüzeyel venlerde hasta damarın tamamının variköz olması ya da daha nadir ikinci tipte, damarın yer yer genişleyerek variköz hal alması (Virchow bu ikincisi için “angioma racemosum venosum” terimini kullanmıştır).

Alt ekstremitenin yüzeyel varisleri primer ve sekonder olarak ikiye ayrılır. Primer varislerde, derin venöz yetmezlik bulunmaz, sekonder varislerde ise derin venöz yetmezlik vardır ve bu yüzden varis gelişmiştir (kronik venöz yetmezlik de denir).

Alt Ekstremite Varislerindeki Risk Faktörleri Şunlardır: Kadın olmak, obezite, hareketsizlik, hipertansiyon, ileri yaş, sigara.

Alt Ekstremite Varislerinin Tedavisi: Primer ve sekonder varislerin öncelikli tedavisi; varis çorabı, bacak elevasyonu, egzersizdir. Cerrahi tedavi endikasyonları ise, varislerde ağrı, yüzeyel tromboflebit, erezyon ve kanama, ciddi ödem, endürasyon, lipodermatosklerozdur (kanlanma bozukluğuna bağlı derinin kalınlaşması ve kızarması). Cerrahi tedavi seçenekleri varislerin tipine ve durumuna göre özel olarak seçilir ve skleroterapi, varis eksiztonu ve ligasyonu, safenektomiyi içerir.

Diğer Varis Çeşitleri

• Özofagus Varisleri: Sirozda, özofagusun 1/3 alt kısmında görülen submukozal venlerdeki genişlemelerdir (dilatasyon). Özofagus varislerinin nedeni portal hipertansiyondur (en çok karaciğer sirozuna bağlıdır). Özofagus varisleri kanayabilirler, varisin ve kanamanın tanısı üst gastrointestinal sistem endoskopisi ile konur (özofagogastroduodenoskopi).
• Mide (Gastrik) Varisler: Bunlarda portal hipertansiyonlu hastalarda (siroz) görülür. Mide varisleri midede genişlemiş submukozal damarlar olup, hayatı tehdit eden kanamalera neden olabilirler.  Gastrik varisler, splenik ven trombozu bulunanhastalarda da görülebilir (kısa gastrik damarlar midenin fundusunu, splenik vene drene eder). Splenik ven trombozu, şiddetli akut pankreatit, pankreas kanseri veya hepatit C’nin bir komplikasyonu olabilir.

• İntestinal Varisler (ince Bağırsak, Kolon, Rektum): Bunlarda portal hipertansiyon nedeniyle gelişir (karaciğer sirozu), bağırsağın submukozasındaki genişlemiş venlerdir, nadiren de olsa ciddi kanamalara neden olabilirler.

• Skrotal Varisler (Varikosel): Varikosel, skrotumdaki pampiniform venöz pleksusun anormal  genişlemesidir. Plexus pampiniformis, testis ve epididimin venleri tarafından oluşturulan bir ağdır (plexus). 8-10 ven olarak başlar, inguinal kanal içinde 3-4 vene düşer karın içine girince de 2 ye, daha sonra teke düşer ve testiküler ven adını alır. Testiküler ven sağda vena kava inferiora solda sol renal vene dökülür. Varikosel solda daha sık görülür. Varikosel erkeklerin yaklaşık %15’inde bulunur.

 

« Return to Dictionary