Radyasyon (Tıp)
Radyasyon tedavisi, tıpta genellikle radyoterapi (ışın tedavisi) anlamına gelir.
Maddenin yapı taşı atomdur. Atom ise proton ve nötronlardan oluşan bir çekirdek ve çekirdeğin etrafında dönen elektronlardan oluşmaktadır. Herhangi bir maddenin atom çekirdeğindeki nötronların sayısı proton sayısından fazlaysa çekirdekte kararsızlık oluşur böylece fazla nötronlar parçalanır. Parçalanma sırasında ortaya alfa, beta, gama adı verilen ve çıplak gözle görülmeyen ışınlar çıkar. Bu ışınlara “radyasyon” denir.
Tıbbi radyasyon başlıca radyoloji, nükleer tıp ve radyoterapi birimlerinde tanı ve tedavi amaçlı işlemlerde kullanılmakta ve bu işlemler yapılan bireylerde radyasyon maruziyetinin nedeni olmaktadır.
- Bilgisayarlı Tomografi
- Röntgen
- Anjiografi
- Mamografi gibi yöntemlerde X ışınlarıyla radyasyon söz konusudur.
Nükleer tıp uygulamalarında gamma ışını kullanılmaktadır. Sintigrafi olarak da adlandırılan taramayla başlıca kalp, kemik ve tiroid sintigrafisi yanında son yıllarda PET yöntemiyle de radyasyona maruziyet artmıştır. İyonlaşabilen elektromanyetik radyasyonları, hücrenin genetik materyali olan DNA’yı parçalayabilecek kadar enerji taşımaktadır. Radyoterapide ise başlıca kanser tedavisinde olmak üzere yüksek dozlu radyasyon kaynakları kullanılmaktadır.
- İnsanların maruz kaldıkları radyasyon kaynakları:
- Kozmik ışınlar
- Radon
- Yerkabuğundaki doğal radyoaktif kaynaklar
- Besinlerdeki radyoaktif kaynaklar
- Endüstride kullanılan kaynaklar
- Medikal uygulamalar
- Nükleer tesisler
Yazan: Dr. Ayşenur Hilal Göker
« Return to Dictionary