Evresine Göre Meme Kanseri Tedavisi

Meme kanserinin tedavisi meme kanserinin evresine göre değişir. Birçok meme kanseri hastası, hastalığının evresine göre aşağıdaki tedavilerden birkaçını görür.

  • Meme Kanserinde Lokal Tedaviler
  • Meme Kanserinde Sistemik Tedaviler
    • Kemoterapi
    • Hormonoterapi (hormon tedavisi)
    • Targeted therapy (hedeflenmiş tedavi)

İn Situ Meme Kanserinin Tedavisi (LCIS, DCIS, Evre 0)

LCIS (lobüler karsinoma in situ) tedavisi:

  • LCIS meme kanseri riskinin arttığını gösteren bir risk faktörüdür. Yani LCIS kenser öncüsü değildir (kansere dönüşmez).
  • Bu nedenle LCIS’lı hastalar (lobüler karsinoma in situ) tomoksifen ile veya tamoksifensiz yakından takip edilirler.
  • Lobüler karsinoma in situ lu hastaların %25-35’inde invaziv meme kanseri gelişir (genellikle invaziv duktal karsinom).
  • LCIS’ın çıkarılması gerekmez.

DCIS (duktal karsinoma in situ) tedavisi:

  • Duktal karsinoma in situ tedavisinde (DCIS) altın standart mastektomidir.
    • Yaygın hastalık varsa mastektomi yapılır.
    • Sınırlı hastalık varsa lumpektomi ve radyoterapi uygulanabilirse de lokal nüks oranları mastektomiden daha yüksektir.
  • Nonpalpable (ele gelmeyen) duktal karsinoma in situ’lu hastalarda tel lokalizasyonlu iğne biyopsisi yapılır.
  • Adjuvan tamoksifen tedavisi tüm duktal karsinoma in situ’lu hastalara uygulanır.

Erken İnvaziv Meme Kanserinin Tedavisi (Evre I, IIa ya da IIb (1, 2a, 2b))

  • Evre I (1) ve evre II (2) meme kanserinin tedavisi;
    • Mastektomi + aksiller lenf nodu değerlendirmesi ile
    • Meme koruyucu cerrahi (lumpektomi + aksiller lenf nodu değerlendirmesi + radyoterapi)
    • Bu iki yaklaşım eş değerdedir.

 

  • Aksiller lenf nodu değerlendirmesinden kasıt
    • Aksiller lenf nodu diseksiyonu (ALND) ya da
    • Sentinel lenf nodu biyopsisidir (SLNB).

 

  • Meme kanserinde sentinel lenf nodu biyopsisi (SLNB) için uygun adaylar
    • N0 (klinik olarak aksiller lenf nodu tutulumu olmayan (muayene ve görüntülemede),
    • T1 ve T2 primer meme kanserleridir (Neoadjuvan kemoterapi almamış).

 

  • Aksiller lenf nodu diseksiyonu gerekenler;
    • Sentinel lenf nodu bulunamazsa ya da metastaz saptanırsa ALND yapılır.

 

  • Adjuvan kemoterapi;
    • Erken invaziv meme kanserinde (Evre 1, 2a, 2b); lenf nodu pozitifse,
    • nod negatif + tümör 1 cm den büyükse,
    • nod negatif + tömör 0.5 cm den büyük + kötü prognostik özellikler varsa adjuvan kemoterapi uygulanır

 

  • Meme kanserinde kötü prognostik özellikler:
    • Damar ve lenfatik invazyonu
    • Yüksek histolojik ve nükleer grade
    • HER2/neu fazlalığı
    • Hormon reseptörlerinin negatif olmasıdır (ER (-), PR (-)).

 

  • Sentinel lenf nodu nedir?: Sentinel’in kelime anlamı “nöbetçi, bekçi” dir. Tümördeki kanser hücrelerinin yayılma ihtimalinin en fazla olduğu lenf nodudur (tıp).

 

  • Sentinel lenf nodu biyopsisi nedir?: Sentinel lenf nodunu nun işaretlenmesi, bulunması, çıkarılması ve patolojiye gönderilmesidir. Sentinel lenf nodunu işaretlemek için
    • Blue dye (mavi boya, isosulfan blue) ya da
    • Radyoaktif madde;
    • Tümörün içine, çevresine ya da meme başı çevresine enjekte edilir. Lenfatik damarlar, boyayı kanserin de olasılıkla ilk gideceği lenf noduna götürür. Lenf nodu radyoaktiviteyi ölçen gamma prob yardımı ile ya da renk değişikliği (mavi) yardımı ile bulunur.
    • Her iki yöntem birden uygulanırsa, radyoaktivitenin en fazla olduğu yerden insizyon yapılır ve maviye boyanmış lenf nodu-nodları kolayca çıkarılır.

 

  • Frozen Section: Sentinel lenf nodu biyopsisi ile çıkarılan lenf nodu patolojisi aynı seansta (frozen section) yada daha sonra normal takiple incelenir. Eğer sentinel lenf nodu biyopsisi ile çıkarılan lenf nodun pozitif gelirse, aksiller lenf nodu diseksiyonu yapılır.

Lokal İleri Meme Kanserinin Tedavisi (Evre IIIa, IIIb (3a, 3b))

Evre IIIa ve IIIb (3a, 3b) meme kanserine lokal ileri meme kanseri de denir.

  • Evre IIIa (3a) meme kanserinde
    • 1. Önce modifiye radikal mastektomi yapılır,
    • 2. Sonra adjuvan kemopterapi,
    • 3. Sonra da radyoterapi uygulanır.
    • Seçilmiş hastalarda önce kemoterapi (neoadjuvan) ile tümör küçültülüp ardından meme koruyucu cerrahi de yapılabilir.
  • Evre IIIb (3b) meme kanserinde
    • 1. Önce kemoterapi uygulanır (neoadjuvan). Tümör ve metastatik lenf nodları küçülür.
    • 2. Sonra modifiye radikal mastektomi (MRM) yapılır.
    • 3. Cerrahiden sonra tekrar kemoterapi (adjuvan) ve
    • 4. Takiben radyoterapi (adjuvan) uygulanır.

Uzak Metastaz Yapmış Meme Kanseri Tedavisi (Evre IV (4))

Meme kanseri en çok metastaz yaptığı bölgeler

  • Kemik (vertebra),
  • Beyin
  • Karaciğer,
  • Akciğerlere.

 

  • Uzak metastaz yapmış meme kanserinin tedavisi (Evre IV (4)) küratif değildir. Yani kanser tamamen iyileştirilemez. Ancak hastanın sağ kalım süresini uzatır ve yaşam kalitesini artırır.

 

  • Hormonoterapi:
    • Hormon reseptörü pozitif hastalar,
    • Sadece kemik ve yumuşak doku metastazı olanlar,
    • Sınırlı-asemptomatik viseral metastazlar (karaciğer, akciğer).
    • Hormonoterapinin en etkili olduğu meme kanseri metastazı türü kemik metastazlarıdır.

 

  • Sistemik Kemoterapi:
    • Hormon reseptör negatif kanserlerde,
    • Semptomatik organ (viseral) metastazlarında,
    • Hormonoterapiye cevap vermeyen kanserlerde kullanılır.

 

  • Bifosfonatlar
    • Pamidronate (Aredia) ya da zoledronic acid (Zometa)
    • Kemik metastazlarında kullanılır.

 

  • Mastektomi
    • Meme kanseri memede açık yaraya neden olursa uygulanır.

 

  • Metastazların Tedavisi:
    • Beyin metastazlarında, plevral effüzyon, perikardiyal effüzyon, bilier obstrüksiyon (tıkanma sarılığı), patolojik kırık olamadan ya da olduktan sonra, medulla spinalise bası yapan omurga metastazlarında bu sorunları çözmeye yönelik cerrahiler gerekir.